Ochrona przyrody « powrót

2008-2010 Drapieżniki Europy

Ssaki drapieżne zasługują na lepszy wizerunek.

Bardzo poruszają nas opowieści o tępionych lwach, tygrysach czy jaguarach. Tymczasem europejskie ssaki drapieżne mają się równie źle, jak ich egzotyczni kuzyni. Wiele europejskich ssaków drapieżnych to gatunki zagrożone, dlatego Europejski Związek Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (EAZA) w latach 2008-10 przeprowadził Kampanię Ochrony Europejskich Ssaków Drapieżnych pod hasłem „Żyć razem”. Na ambasadorów Kampanii wybrano 12 najbardziej charyzmatycznych, ginących gatunków. Nazwano je przekornie „parszywą dwunastką”, bo ssaki drapieżne zawsze były negatywnie postrzegane (np. wilk z bajki o Czerwonym Kapturku). Są to:

1. Norka europejska - Mustela lutreola

2. Wydra europejska - Lutra lutra

3. Szakal złocisty -  Canis aureus

4. Lis polarny - Alopex lagopus 

5. Ryś europejski - Lynx lynx   

6. Ryś iberyjski - Lynx pardinus

7. Żbik europejski - Felis silvestris

8. Wilk szary - Canis lupus

9. Niedźwiedź brunatny - Ursus arctos

10. Niedźwiedź polarny - Ursus maritimus

11. Tchórz marmurkowy - Vormela peregusna

12. Rosomak - Gulo gulo 

W Europie zwierzęta te mają złą reputację, na którą nie zasługują. Szczególnie duże drapieżniki - wilki, niedźwiedzie, lisy, rysie cierpią z tego powodu. Ludzie postrzegają je jako zagrożenie dla wypasanych zwierząt hodowlanych, a także jako zagrożenie ich osobistego bezpieczeństwa. Dlatego ssaki drapieżne nie są mile widzianymi gośćmi w pobliżu naszych domostw.

Łowcy w zagrożeniu !

• - Ssaki drapieżne stoją na szczycie łańcucha pokarmowego, tzn. odżywiają się innymi zwierzętami, na które polują odpowiadając tym samym za naturalną selekcję. Aby wytropić i upolować ofiarę potrzebują dużo przestrzeni. Naturalne tereny w Europie są bardzo podzielone na niewielkie fragmenty, ponieważ ludzie zajmują coraz więcej obszarów, które wcześniej były siedliskiem zwierząt.
• - Ssaki drapieżne są obiektem polowań, bo rywalizują z człowiekiem i jego łowieckimi ambicjami. To dlatego często są tępione, poluje się nawet na gatunki chronione prawem.
• - Ssaki drapieżnie to zwierzęta płochliwe, które potrzebują ciszy i spokoju. A o to coraz trudniej na terenach zajmowanych przez ludzi. Cywilizacja wpływa bardzo negatywnie na stan populacji drapieżników.

Żyć razem

Hasło Kampanii „Żyć razem” obejmuje dwie grupy gatunków ssaków drapieżnych. W pierwszej ilość osobników wciąż spada, w drugiej wzrasta. W pierwszym przypadku oznacza to działania w celu ułatwienia przeżycia gatunkom zagrożonym i ginącym, a w drugim naukę postępowania z tymi, których liczba rośnie i które wkraczają na nasze terytorium, generując konflikty. Bardzo potrzebujemy strategii akceptacji obecności ssaków drapieżnych w naszym dzisiejszym życiu, na przeludnionym kontynencie.

Głównym celem Kampanii jest zmiana złego wizerunku tej grupy zwierząt poprzez edukację społeczeństwa w kwestii ważnej, pozytywnej roli, którą drapieżniki pełnią w środowisku i umiejętnych sposobów postępowania w przypadku spotkania z nimi „oko w oko”.
 

Dlaczego ssaki drapieżne potrzebują działań ochronnych?

 Obecność ssaków drapieżnych w środowisku zapewnia zachowanie stanu równowagi. Kontrolują one ilość szczurów i myszy, eliminują słabe i chore sztuki wśród dużych zwierząt roślinożernych, dbają o higienę środowiska (gatunki żywiące się padliną). Ponadto ssaki drapieżne odgrywają dużą rolę w naszej kulturze, niektóre są przodkami naszych ukochanych zwierząt domowych. Są piękne i fascynujące.
 

Cele Kampanii:

• Uświadomienie społeczeństwu różnorodności świata zwierzęcego, gdzie wiele gatunków ciągle walczy o przeżycie.
• Zwiększenie świadomości społeczności w celu akceptacji ekspansji terytorialnej i ilościowej dużych gatunków ssaków drapieżnych.
• Wskazanie społeczeństwu, że nasz nieodpowiedzialny styl życia zagraża istnieniu wielu rzadkich i ginących gatunków europejskich ssaków drapieżnych.
• Wyjaśnienie, dlaczego obecność ssaków drapieżnych jest dobrym wskaźnikiem zdrowotności naszego środowiska.
• Uświadomienie społeczeństwu, że ochrona przyrody we własnym otoczeniu jest naszym podstawowym obowiązkiem.

Podczas Kampanii są także zbierane fundusze na wsparcie różnych programów ochrony drapieżników w naturze. Projekty, które wybrano obejmują całą Europę i wszystkie 12 flagowych gatunków Kampanii zwanych „parszywą dwunastką”. Wiążą się one z tematem Kampanii „Żyć razem”. Na realizację wszystkich projektów w ramach Kampanii Ochrony Europejskich Ssaków Drapieżnych założono zebranie kwoty 750.000 Euro.

Kampania Ochrony Drapieżników Europy została w roku 2010 poszerzona o nowe gatunki – ssaki morskie i ptaki drapieżne.

W poszerzonej Kampanii zwrócono uwagę na to, że słowo drapieżny w biologii ma także inny odpowiednik – mięsożerny, stosowany częściej w odniesieniu do gatunków, które nie są tak negatywnie postrzegane jak niektóre ssaki drapieżne. Wybrano 5 nowych sztandarowych gatunków i dołączono je do listy ambasadorów Kampanii, aby podkreślić jej nowy wymiar i działania. Nazwano je „Niezwykłą Piątką”.

 Są to:

1. morświn (Phocoena phocoena)
2. sęp kasztanowaty  (Aegypius monachus)
3. ścierwnik zwyczajny (Neophron percnopterus)
4. orzeł cesarski (Aquila heliaca)
5. orzeł iberyjski (Aquila adalberti).

Jak możesz pomóc?

- rozmawiaj z przyjaciółmi o drapieżnikach, ich pozytywnej roli i konieczności ochrony, działaniach zapobiegającym konfliktom między człowiekiem i drapieżnikami,

- odwiedź stronę www.carnivorecampaign.eu,